Prostata – co powinieneś o niej wiedzieć?

Prostata – co powinieneś o niej wiedzieć?

Co piąty mężczyzna w Polsce, który walczy z chorobą nowotworową, ma raka prostaty. Profilaktyka chorób gruczołu krokowego nadal pozostawia wiele do życzenia. Unikamy krępujących nas badań, lekceważymy objawy. Sprawdź, co powinieneś wiedzieć o prostacie.

Każdego roku w Polsce liczba diagnozowanych nowotworów gruczołu krokowego u rośnie. Stanowią one aż 20 proc. wszystkich przypadków raka wśród mężczyzn, czyli co piąty z nas zmaga się z tą chorobą. Niestety, ich profilaktyka i wczesna diagnostyka pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Bardzo ważne jest wypatrywanie niepokojących objawów, ponieważ na wczesnym etapie istnieje duża szansa skutecznego wyleczenia raka prostaty.

Co to jest prostata?

To część męskiego układu płciowego, a dokładnie nieparzysty narząd mięśniowo-gruczołowy. Jego rola polega na produkowaniu białej, mętnej wydzieliny, która wchodzi w skład spermy i jest nośnikiem plemników. To właśnie ona odpowiada za charakterystyczny zapach nasienia.

Budowa prostaty

Gruczoł ten ma wielkość i kształt kasztana jadalnego, a umiejscowiony jest z jednej strony poniżej pęcherza moczowego, a z drugiej przylega do odbytnicy. Właśnie z tego powodu, gdy prostata rozrasta się nadmiernie, pierwszym objawem tego problemu są trudności z oddawaniem moczu.

Choroby prostaty

Choroby prostaty nie zawsze dają o sobie wcześnie znać – mogą rozwijać się stopniowo i niezauważenie, bez dokuczliwych objawów. Komórki nowotworowe mogą na przykład namnażać się w naszym organizmie nawet przez kilkanaście lat.

Najczęściej spotykanymi chorobami gruczołu krokowego u mężczyzn są:

  • przerost gruczołu krokowego
  • ostre lub przewlekłe zapalenie prostaty
  • nowotwór złośliwy prostaty

Objawy przerostu prostaty:

  • oddawanie moczu kroplami lub słabym strumieniem
  • częste oddawanie moczu (częstomocz)
  • odczuwanie nagłego parcia na mocz
  • trudności z rozpoczęciem lub zakończeniem oddawania moczu
  • kilkukrotne oddawanie moczu w nocy (nykturia)

Objawy zapalenia prostaty:

  • ból w okolicach krocza (moszny, kości krzyżowej, spojenia łonowego, cewki moczowej)
  • pieczenie i ból podczas oddawania moczu
  • oddawanie moczu słabym strumieniem
  • zaburzenia wzwodu (erekcji)
  • zaburzenia wytrysku (ejakulacji)
  • obecność krwi w nasieniu (hematospermia)

Objawy raka prostaty:

  • krew w moczu
  • trudności w wypróżnieniem
  • ból i pieczenie podczas wypróżnienia
  • ból w okolicach miednicy
  • utrata wagi
  • krew w spermie
  • częste oddawanie moczu
  • zaburzenia erekcji (wzwodu)

Badania prostaty

Jeśli zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy związane z funkcjonowaniem naszej prostaty, to powinniśmy niezwłocznie udać się do lekarza, który skieruje nas na dalsze badania po zebraniu szczegółowego wywiadu. Zwłaszcza mężczyźni, którzy znajdują się w grupie ryzyka, gdy w ich rodzinach wystąpił już wcześniej rak prostaty, na przykład u ojca lub dziadka.

Badania profilaktyczne prostaty zaleca się wykonywać co roku przez mężczyzn w wieku powyżej 40 lat. W podstawowym zakresie obejmują one oznaczenie antygenu PSA w surowicy krwi oraz badanie palpacyjne przez odbyt. W uzasadnionych przypadkach mogą być poszerzone także o przezodbytnicze USG czy biopsję.

Co to jest antygen sterczowy PSA?

To enzym, którego stężenie oznacza się w krwi w celu diagnostyki, leczenia oraz monitorowania raka gruczołu krokowego u mężczyzn. Jego podwyższony poziom może świadczyć o łagodnym przeroście lub zapaleniu, ale także o nowotworze.

Profilaktyka raka prostaty

Mechanizmy rozwoju nowotworów u ludzi nie są jeszcze do końca poznane, ponieważ mogą wynikać z wpływu wielu czynników jednocześnie. Wiadomo jednak, że aby cieszyć się długo dobrym zdrowiem należy prowadzić życie z dala od używek, takich jak papierosy, alkohol czy narkotyki. Unikać stresu, zażywać regularnej i umiarkowanej aktywności fizycznej oraz przestrzegać różnorodnej i zbilansowanej diety.

Regularne wykonywanie badań przesiewowych prostaty nie powinno być dla nas powodem do wstydu. Nie należy ono do najprzyjemniejszych, ale trwa krótko. Najważniejsze jest jednak to, że w przypadku szybkiej diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia, istnieje bardzo duża szansa wyleczenia nawet złośliwego nowotworu gruczołu krokowego. Warto więc przełamać swoje opory, zwłaszcza jeśli jesteśmy już po 40.