Stołowy savoir vivre

Stołowy savoir vivre

Przystępując do posiłku w towarzystwie, musimy wiedzieć jak odpowiednio się zachować, aby nie narobić sobie wstydu. Znaczenie ma nie tylko wybór miejsca i używanych podczas jedzenia sztućców, ale także nasz sposób siadania i wstawania od stołu. Stołowy savoir vivre – zobacz co musisz wiedzieć.

Gdzie i jak siadać?

Zazwyczaj na oficjalnych spotkaniach i na przyjęciach z bardziej doniosłych okazji, miejsca dla gości są już z góry określone. Może nam to nie odpowiadać, ale musimy się do tego dostosować. Tak wygląda stołowy savoir vivre. Na mniej oficjalnych imprezach, a zwłaszcza rodzinnych, panuje większa dowolność. Musimy jednak pamiętać o tym, że miejsca u szczytu stołu są zarezerwowane dla gospodarzy.

Siadając do posiłku nie przesuwamy krzesłem po podłodze. Lekko je unosimy i ustawiamy tak, aby móc swobodnie korzystać z zastawy i wygodnie oprzeć plecy o oparcie. Nie zakładamy nogi na nogę, ani nie opieramy łokci o stół. Mogą się na nim znajdować wyłącznie nasze dłonie, jeśli w danym momencie nie używamy ich do jedzenia posiłku.

W oczekiwaniu na posiłek

Przede wszystkim, nie zajmujemy miejsca przy stole, zanim nie wyciszymy telefonu i nie kładziemy go obok talerza. Na czas spożywania posiłku powinien znajdować się w naszej kieszeni. Serwety nie wkładamy za kołnierz czy pod talerz, ponieważ musi znaleźć się ona na naszych kolanach.

Nie zaczynamy jeść zanim gospodyni lub osoba, która układała dania na stole nie da nam znaku, że można zaczynać. Następuje to zazwyczaj w momencie, w którym wszyscy goście mają przed sobą posiłek i gospodarze także zasiedli już do stołu. Warto również pamiętać o tym, że sygnał do toastu daje gospodarz.

Kolejność dań i zastawa stołowa

W większości przypadków, na różnego rodzaju uroczystościach, będziemy mieć do czynienia z przystawką na zimno oraz na ciepło, zupą, daniem głównym i deserem. Poznamy to już po samym układzie sztućców zanim zasiądziemy do stołu. Po prawej stronie talerza ułożone będą nóż i łyżka do zupy, a po lewej widelec. Nad talerzem znajdować się będzie widelczyk deserowy, a czasami również łyżeczka deserowa. Naczynie do napoju serwowanego do dania głównego umieszczone jest zazwyczaj nad nożem, a to do deseru – przy widelczyku, po prawej stronie szczytu talerza.

W przypadku zestawu rozszerzonego, po lewej i prawej stronie może znaleźć się więcej sztućców. Licząc od strony zewnętrznej, ułożone będą w kolejności podawanych na spotkaniu dań. Podobna zasada dotyczy również naczyń do napojów – szklanek, kieliszków itp. Jako pierwszych będziemy używać tych, które są umieszczone po zewnętrznej stronie.

Talerzyk i nożyk do masła znajdziemy po lewej stronie obok widelców, a łyżeczkę do kawy i herbaty na podstawku filiżanki. W przypadku dań rybnych do dyspozycji będziemy mieć trójzębny widelec oraz tępy nóż. Za ich pomocą rozdzielamy mięso ryby, pozbywając się ości.

Stołowy savoir vivre – co mówią sztućce?

Sposób ułożenia sztućców da doświadczonemu kelnerowi jasny sygnał, czy skończyliśmy już posiłek, czy też nie. Jeśli tylko robimy sobie przerwę w jedzeniu, to widelec odkładamy na talerz na około godzinę 8, a nóż na 4 – skierowane w górę talerza i zbiegające się ku środkowi, ale w taki sposób, aby nie stykały się ze sobą końcówkami.

Skrzyżowane sztućce na środku talerza to znak, że jesteśmy gotowi by skosztować kolejnego dania. Skierowanie noża i widelca w prawą stronę na środku talerza, równolegle do krawędzi stołu informuje obsługę, że jesteśmy bardzo zadowoleni z naszego posiłku. Gdy chcemy zakomunikować kelnerowi, że skończymy już z jedzeniem, to układamy nóż i widelec w tę samą stronę, ale pod skosem w kierunku środka talerza i umieszczamy je na godzinie około 5:30.

Kulturalny sposób jedzenia

Jeśli nakładamy na swój talerz jedzenie z większego naczynia na stole, to nie poszukujemy w nim najlepszych kąsków, lecz bierzemy jedzenie prosto z brzegu. Nie przyprawiamy też potraw przed ich spróbowaniem. Nakładamy na talerz tylko tyle, ile będziemy w stanie zjeść i wkładamy do ust niewielkie kęsy, które przeżuwamy z zamkniętą buzią –  nie rozmawiamy w trakcie.

Pamiętajmy, że talerz ma leżeć nieruchomo na stole, więc nie umieszczamy go pod półmiskiem po zjedzeniu głównego danego dania. Miseczkę lub głęboki talerz z zupą przechylamy zawsze od siebie, a nie do siebie. Pieczywa nie kroimy nożem, ale łamiemy na mniejsze kawałki lub odrywamy je.

Nie dmuchamy ani na zupę, ani na żadne inne danie, aby je ostudzić. Tylko czekamy spokojnie, aż przestygnie na łyżce lub widelcu. Nie pochylamy się także nad talerzem, bo zadaniem sztućców jest dostarczenie jedzenia wprost do naszych ust.

Szwedzki bufet

Nieco inaczej wygląda spożywanie posiłku w przypadku tak zwanego szwedzkiego stołu. Taka forma jest dość często spotykana na przyjęciach, ale to głównie w hotelach będziemy mieć z nią do czynienia. Odpowiedni talerz i potrzebne sztućce zabieramy dopiero wtedy, gdy przejrzeliśmy już menu i zdecydowaliśmy, co będziemy jeść.

Zazwyczaj znajdziemy przy bufecie dedykowane tace, na których wygodnie umieścimy nasze porcje potraw oraz kubek z napojem. Obowiązują generalne zasady zachowania przy stole, choć w przypadku braku obsługi kelnerskiej, niejednokrotnie musimy sami odłożyć brudną zastawę i sztućce na specjalnie przygotowane do tego miejsce lub oddać je do wyznaczonego okienka.

Standing party

Jak sama nazwa wskazuje, to tzw. przyjęcie na stojąco. Zazwyczaj nie trwają one długo i do picia podaje się gościom drinki lub szampana. Możemy spotkać się na nich z zimnym bufetem i ciastami. Jeśli znajdziemy stolik bez krzeseł, przy którym możemy skonsumować nasz posiłek, to sprawa jest całkiem prosta. Gorzej, gdy takich nie przewidziano. No bo jak pokroić schab w galarecie nożem, trzymając w jednej ręce talerz a w drugiej sztućce?

Przyda się do tego trochę zręczności. Widelec przytrzymujemy kciukiem dłoni trzymającej talerz. Nożem oddzielamy kęs dania, które zazwyczaj jest dostosowane do takich okoliczności. Podawane mięsa są miękkie i łatwo je pokroić. Następnie w ten sam sposób przytrzymujemy nóż, a widelcem wkładamy kęs do ust. Tak samo postępujemy ze sztućcami, kiedy z kimś rozmawiamy – nie możemy wymachiwać nimi w powietrzu. Zazwyczaj na przyjęciach tego typu dostępny jest stolik na brudne naczynia. Gdy tylko odłożymy nasz talerz w innym miejscu, nawet na chwilkę, to zostanie on sprawnie sprzątnięty przez obsługę kelnerską.

Stołowy savoir vivre – jego znajomość nie powinna być nam obca bez względu na to, czy jemy posiłki w gronie rodziny czy na spotkaniu biznesowym. Swiadczy to o naszej wysokiej kulturze osobistej i obyciu w towarzystwie. Choć zasad tych jest sporo i trudno zapamiętać je wszystkie, to z czasem będą one dla nas czymś naturalnym, gdy wprowadzimy je do codziennego życia.