Pojęcie kwalifikacji zawodowych często bywa utożsamiane z kompetencjami. W rzeczywistości jednak nie mają one jednakowego znaczenia. Warto znać różnicę pomiędzy nimi, bo dzisiejsi pracodawcy zwracają na nie coraz większą uwagę. Sprawdź, w jaki sposób podnieść swoje kompetencje zawodowe.
Pracodawcy nie zawsze kierują się wyłącznie kwalifikacjami zawodowymi kandydatów, podczas procesu rekrutacji. Coraz większą wagę przykłada się bowiem obecnie do kompetencji miękkich pracowników. Kursy i szkolenia przechodzą istny boom, a coaching i mówcy motywacyjni z roku na rok stają się bardziej popularni. Sprawdź, jak rozwijać swoje kompetencje zawodowe, aby nie wypaść z obiegu i być konkurencyjnym na rynku pracy.
Kwalifikacje a kompetencje
Dla niektórych z nas nie ma w zasadzie różnicy pomiędzy kwalifikacjami a kompetencjami zawodowymi. I rzeczywiście, pojęcia te w wielu krajach Europy Zachodniej stosuje się wymiennie. Jak wynika jednak z przyjętej w Polsce definicji, kompetencje mają szersze znaczenie, a kwalifikacje zawodowe są tylko jednym z ich elementów. Ogólnie można powiedzieć, że określa się je jako połączony zbiór wiedzy i umiejętności praktycznych oraz cech osobowości i postaw. Korelacje pomiędzy tymi elementami mają istotny wpływ na to, w jaki sposób pracujemy czy wykonujemy dane zadania. Na niektórych stanowiskach bardziej więc pożądane mogą być konkretne cechy naszej osobowości niż praktyczna wiedza i umiejętności. Dużo zależy bowiem od roli, jaką mamy pełnić w zespole czy nowym miejscu zatrudnienia.
Główny podział kompetencji:
- Kompetencje twarde to te, które związane są z posiadaną przez nas wiedzą i praktycznymi umiejętnościami. To właśnie im bliżej do synonimu kwalifikacji zawodowych, gdyż przykładami mogą tu być na przykład znajomość programów komputerowych, języków obcych czy poziom wykształcenia.
- Kompetencje miękkie z kolei wiążą się z naszymi cechami osobowości, postawami oraz umiejętnością wykorzystywania posiadanej przez nas wiedzy w optymalny sposób. W ich obrębie wyróżnić możemy na przykład kreatywność, ale też umiejętność pracy w zespole, budowanie relacji z innymi ludźmi, komunikatywność czy zaangażowanie.
Różny charakter kompetencji
Kompetencje twarde i miękkie różnią się od siebie diametralnie, dlatego sposób ich rozwijania musi być dopasowany do ich charakteru. Co ważne, nie są one stałe i przypisane nam raz na zawsze, bowiem zmieniają się w czasie, a my możemy wpływać na ich poziom. Dotyczy to obu rodzajów kompetencji, co jest dla nas dobrą wiadomością. Tylko od naszej silnej woli i determinacji zależy, jakimi cechami osobowości, wiedzą i umiejętnościami posługujemy się na co dzień. Korzystając z różnego rodzaju wsparcia ze strony specjalistów oraz odpowiednich materiałów edukacyjnych możemy dowolnie je modyfikować, rozwijać i zmieniać. Nie jest to jednak zadanie proste, ponieważ często kosztuje nas sporo czasu i pieniędzy. Rozwój osobisty jest natomiast warty poświęconego wysiłku. Przekłada się bowiem na poprawę naszego życia zarówno zawodowego, jak i prywatnego.
Sposoby rozwoju kompetencji twardych
Wiążą się one z konkretną wiedzą i praktycznymi umiejętnościami. Najczęściej stosowane są tu różnego rodzaju kursy i szkolenia, prowadzone także za pośrednictwem Internetu. Kolejne studia lub podyplomówka również pozwolą nam na podniesienie odpowiednich kompetencji zawodowych. Możemy także korzystać ze specjalistycznej literatury branżowej i magazynów, a także uczestniczyć w wydarzeniach skoncentrowanych wokół tematu, w którym chcemy poszerzać naszą wiedzę. Spotkania z ekspertami czy uczestnictwo w grupach dyskusyjnych mogą stanowić cenne źródło nowych informacji, które przyczynią się do naszego rozwoju na wielu polach.
Sposoby rozwoju kompetencji miękkich
Wiele zależy od tego, na co konkretnie ten rozwój będzie ukierunkowany. Jeśli chcemy wzmocnić nasze współdziałanie w grupie, włączajmy się aktywnie w firmowe imprezy integracyjne. Spróbujmy częściej spotykać się w szerokim gronie znajomych. Pewność siebie kształtujmy biorąc udział w różnego rodzaju konferencjach i spotkaniach oraz nie bójmy się zadawać pytań. W trakcie przerw nawiązujmy relacje z innymi uczestnikami. Rozwijając kompetencje miękkie często stosuje się także coaching, czyli angażuje się do tego trenerów rozwoju osobistego. Możemy też korzystać ze szkoleń w zakresie asertywności, kreatywności, wzmacniania samooceny i wielu innych. Pomocny bywa także psycholog lub psychoterapeuta. Szczególnie jeśli przeszkodą w skutecznej komunikacji z innymi osobami jest w naszym przypadku chorobliwa nieśmiałość, kompleksy czy niskie poczucie własnej wartości. Łatwiej pokonamy te przeszkody współpracując ze specjalistami, którzy się na tym znają.
Kompetencji zawodowych nie możemy wrzucać do jednego worka z kwalifikacjami na dane stanowisko. Wymagana w danym zawodzie wiedza i umiejętności to bowiem nie wszystko, co ma znaczenie. Dla współczesnych pracodawców liczy się obecnie o wiele więcej. Znaczną uwagę przykładają oni do kompetencji miękkich członków swojego zespołu, a zwłaszcza tych na stanowiskach zarządzających. Zachęcają swoich pracowników do rozwoju osobistego poprzez udział w różnego rodzaju szkoleniach w tym temacie. Przekłada się to później na lepsze relacje w grupie, bardziej efektywną komunikację i współpracę. Warto więc rozwijać swoje zdolności na różnych polach, aby pomimo zmian na rynku pracy, nadal być na nim konkurencyjnym.
