Niezobowiązujący, przygodny seks może być chwilą zapomnienia, za którą przyjdzie drogo nam zapłacić. Choroby przenoszone drogą płciową długo mogą rozwijać się bez wyraźnych objawów, siejąc spustoszenie w naszym organizmie. Sprawdź, co musisz o nich wiedzieć.
Za każdym razem, gdy decydujemy się dać ponieść chwili i skorzystać z przygody na jedną noc, musimy pamiętać o zasadach bezpiecznego seksu. Piękna nieznajoma może być bowiem nosicielką chorób, których nawet nie jest świadoma. A my możemy boleśnie się o tym przekonać nawet wiele tygodni później.
Czym są choroby weneryczne?
To choroby przenoszone drogą płciową, poprzez kontakty seksualne waginalne, analne i oralne. Mogą mieć podłoże zakaźne (np. bakteryjne, wirusowe), ale również pasożytnicze (np. rzęsistkowica, świerzb). Spora część z nich nie daje początkowo widocznych objawów, przez co diagnostyka i leczenie są opóźnione, a dalsze zarażanie kolejnych partnerów możliwe.
Rodzaje chorób wenerycznych
Poprzez różnorodną aktywność seksualną możemy zarazić się ponad 30 bakteriami, wirusami i pasożytami:
- Choroby weneryczne bakteryjne: syfilis (kiła), rzeżączka, chlamydia trachomatis, wrzód weneryczny, ziarniniak pachwinowy, czerwonka bakteryjna, mycoplasma hominis, mycoplasma genitalium, ureaplasma parvum, ureaplasma parvum
- Choroby weneryczne wirusowe: AIDS, opryszczka genitaliów, opryszczka wargowa, kłykciny kończyste (HPV), WZW (HBV, HCV), wirus ludzkiej białaczki z komórek T (HTLV)
- Choroby grzybicze: grzybica (kandydoza)
- Choroby pasożytnicze: świerzb, wszawica łonowa, rzęsistkowica, ameboza
Najczęstsze choroby weneryczne w Polsce:
- Kiła – wywołuje ją bakteria krętek blady (Treponema pallidum), objawy są różne w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Syfilis może rozwijać się nawet kilkadziesiąt lat, jednak najwcześniej po około 3 tygodniach na skórze pojawiają się zmiany w postaci wysypki lub grudek.
- Chlamydia – powoduje ją zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis. Połowa zarażonych nią kobiet nie ma objawów, a u mężczyzn wywołuje zapalenie cewki moczowej. Choroba może ujawnić się również w jamie ustnej, w postaci białych zmian, wywoływać ból gardła i kaszel na skutek wcześniejszego seksu oralnego z zainfekowaną tą bakterią osobą.
- Rzeżączka – to choroba wywoływana przez bakterię Neisseria gonorrhoeae. Jej inne nazwy to tryper, nasieniotok czy wiewiór. Pierwszym jej objawem jest ropny wyciek z cewki moczowej, a dalej pieczenie i ból podczas oddawania moczu oraz ostry ból prącia w czasie wzwodu.
- Rzęsistkowica – odpowiada za nią jednokomórkowy pierwotniak rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis). Szacuje się, że choruje na nią 10% mężczyzn. Atakuje napletek, żołądź, cewkę moczową i gruczoł krokowy. Do jej objawów należą zaczerwienienie, pieczenie, świąd oraz śluzowo-ropna wydzielina.
- Opryszczka narządów płciowych – rozwija się na skutek zakażenia wirusem opryszczki zwykłej (Herpes simplex virus). Choroba dotyka co piątą osobę dorosłą. Objawia się zmianami skórnymi w postaci pęcherzy wypełnionych płynem.
- Kłykciny kończyste – są skutkiem zarażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który ma również wiele innych, groźnych powikłań (np. rak szyjki macicy u kobiet). Zmiany skórne występują najczęściej pod napletkiem i na żołędzi. Brodawki przypominają wyglądem małe kalafiory.
- Grzybica narządów płciowych – powodują ją drożdżopodobne grzyby, najczęściej z rodzaju Candida. Objawia się pieczeniem, zaczerwienieniem, świądem lub bólem napletka, żołędzi, cewki moczowej czy nawet odbytu.
Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?
Choroby przenoszone drogą płciową nie zawsze dają wyraźne objawy, które umożliwiłyby szybką diagnozę i wdrożenie skutecznego leczenia. Niestety często bywa tak, że wykrywane są dopiero ich powikłania w postaci zmian skórnych, pogorszenia wzroku, zaburzeń układu nerwowego, zapalenia nerek lub serca.
Do niepokojących objawów, które powinny nas skłonić do pilnego sprawdzenia stanu zdrowia i wykluczenia zakażenia chorobą weneryczną należą:
- owrzodzenia, wysypka, zmiany skórne, pęcherze, narośle lub brodawki na genitaliach, w okolicy odbytu, na pośladkach, na ustach lub w jamie ustnej
- świąd w kroczu
- ból jąder
- wydzielina z prącia
- ból podczas stosunku
- pieczenie i dyskomfort przy oddawaniu moczu, silne parcie na pęcherz
- powiększone węzły chłonne
Jakie badania zrobić?
Podstawowe badania, które mogą dać nam odpowiedź, czy zaraziliśmy się jakąś chorobą przenoszoną drogą płciową to:
- badanie krwi na obecność przeciwciał
- posiew wymazu ze zmiany skórnej
- badanie mikroskopowe, np. wykrywające patogeny w moczu
Domowy test na HIV, do którego wystarczy kropla krwi pobrana z palca, możemy kupić w Polsce już od 100zł. Taka forma badań jest coraz bardziej popularna i w innych krajach dostępne są one w większości aptek i to na wiele różnych chorób wenerycznych.
Należy jednak pamiętać, że w zależności od rodzaju patogenu, z którym mieliśmy kontakt, okres wytwarzania przeciwciał w naszym organizmie będzie inny. Przyjmuje się, że trzeba odczekać przynajmniej 2 tygodnie, aby móc wykonać odpowiednie badania i wykluczyć zakażenie.
Profilaktyka chorób wenerycznych
Świadomość na temat bezpiecznego seksu i przenoszenia się chorób wenerycznych, a więc edukacja seksualna, ma ogromne znaczenie dla profilaktyki. Stosowanie prezerwatyw czy maseczek oralnych jest ważne, ale nic nie zastąpi zaufania do partnerki, z którą podejmujemy się różnorodnych kontaktów seksualnych. Unikanie przygodnego seksu zmniejsza ryzyko zachorowania, ponieważ nawet nieświadoma nosicielka groźnej w skutkach infekcji, może wyglądać na całkowicie zdrową osobę.
