Zaraz po piłce nożnej i siatkówce, sport żużlowy należy do najpopularniejszych dyscyplin w naszym kraju. Niestety skupiony jest głównie wokół jego największych ośrodków, dlatego rzadko możemy o nim usłyszeć w mediach. Sprawdź, co musisz wiedzieć o żużlu.
Biorąc pod uwagę średnią liczbę kibiców obecnych na danym wyścigu, żużel może poszczycić się pierwszym miejscem wśród wszystkich dyscyplin sportu uprawianych w naszym kraju. Przebija pod tym względem nawet polską Ekstraklasę w piłce nożnej. Niestety jego zasięg jest głównie lokalny i skupiony wokół jego największych ośrodków w Polsce. Oto, co musisz wiedzieć o żużlu, aby wspierać jego rozwój.
Co to jest żużel?
To sport polegający na wyścigach motocyklowych na torach sypkich, zbliżonych swoim kształtem do owalu. Na świecie znany jest pod nazwą “speedway”, jednak w naszym kraju przyjęło się nazywać go po prostu żużlem. A wszystko przez to, że dawniej tory wyścigowe wysypywane były właśnie ciemnoszarym żużlem, czyli produktem odpadowym procesów hutniczych różnych metali.
Podstawowe zasady sportu żużlowego
Zawodnicy ścigają się po torach w tak zwanych biegach, których ilość zmienia się w zależności od rodzaju zawodów (np. indywidualne, mecze ligowe, zawody par). Na każdy bieg składają się natomiast cztery pełne okrążenia toru ze startu wspólnego. Co ciekawe, motocykle żużlowe poruszają się po nim zawsze w lewo, czyli w kierunku przeciwnym niż wskazówki zegara.
Odmiany żużla
Różnią się między sobą między innymi długością torów i rodzajem nawierzchni. Najbardziej popularną i najstarszą z nich jest żużel klasyczny, który rozgrywany jest na torach o sypkiej powierzchni i długości od 260 do 425 metrów. Innymi odmianami tego sportu jest żużel na trawie czy żużel na lodzie. Ten ostatni króluje głównie w krajach skandynawskich, a do wyścigów wykorzystuje się wtedy motocykle wyposażone w specjalne, metalowe kolce zwiększające przyczepność.
Historia żużla na świecie
Za pierwsze zawody żużlowe uznaje się te z 15 grudnia 1923 roku, które odbyły się w West Maitland w Australii, gdzie uczestnicy wyścigów ścigali się po torze przeznaczonym do wyścigów kłusaków, czyli dwukołowych wózków zaprzęganych do koni. Ich sukces przyczynił się następnie do popularyzacji żużla na pozostałych kontynentach i organizowania kolejnych zawodów na torach kolarskich, do wyścigów psów czy trawiastych boiskach. Do Europy speedway trafił jednak dopiero później, a mające miejsce 25 czerwca 1927 roku wyścigi w Manchesterze (Wielka Brytania) stanowią początek historii tego sportu w naszej części świata.
Początki żużla w Polsce
Liga żużlowa została utworzona w Polsce dopiero w 1948 roku, jednak już wiele lat wcześniej ten sport dotarł do naszego kraju. Pierwsze zawody indywidualne odbyły się bowiem w 1932 roku w Mysłowicach. Powodem tej sytuacji był fakt, że sporo czasu zajęło przystosowanie ówczesnych motocykli drogowych do wyścigów po torach żużlowych. Wtedy to właśnie rozpoczął się prawdziwy rozkwit tej dyscypliny w Polsce.
Stadiony i ministadiony żużlowe w Polsce:
- Moto Arena Łódź
- Stadion żużlowy w Zielonej Górze
- Arena Częstochowa
- Stadion Golęcin w Poznaniu
- Motoarena Toruń im. Mariana Rosego
- Stadion Olimpijski we Wrocławiu
- Stadion Narodowy im. Kazimierza Górskiego w Warszawie
- Stadion Gwardii Warszawa
- Stadion im. Alfreda Smoczyka w Lesznie
- Stadion im. Edwarda Jancarza w Gorzowie Wielkopolskim
- Stadion im. Zbigniewa Podleckiego w Gdańsku
- Stadion Miejski „Stal” w Rzeszowie
- Stadion Miejski im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy
- Stadion im. Mariana Spychały w Opolu
- Stadion Miejski Jaskółcze Gniazdo w Tarnowie
- Stadion Miejski w Ostrowie Wielkopolskim
- Stadion MOSiR Bystrzyca w Lublinie
- Stadion Miejski im. płk. Franciszka Hynka w Gnieźnie
- Stadion MOSiR Rybnik
- Stadion Skałka im. Pawła Waloszka w Świętochłowicach
- Stadion Śląski
- Stadion Wandy Kraków
- Stadion im. Floriana Kapały w Rawiczu
- Stadion żużlowy w Grudziądzu
- Stadion żużlowy w Pile
- Stadion MOSiR Krosno
Rozgrywki żużlowe w Polsce
Za ich organizację odpowiada Główna Komisja Sportu Żużlowego, wyodrębniona jako jednostka z Polskiego Związku Motorowego. Pieczę nad rozgrywkami ligowymi o Drużynowe Mistrzostwo Polski sprawuje natomiast niezależna spółka o nazwie Ekstraliga Żużlowa. Obecnie sponsorem tytularnych Ekstraligi jest PGE, a I ligi – bukmacher eWinner. Warto zaznaczyć, że organizowane w naszym kraju wyścigi uznawane są za trzecie najlepsze na świecie, zaraz po zawodach brytyjskich i szwedzkich. Od 1990 roku regularnie startują więc w nich obcokrajowcy, w tym najbardziej znane i szanowane w żużlu nazwiska.
Najlepsze kluby żużlowe w polskiej lidze:
- Unia Leszno (27 medali, w tym 14 złotych)
- Polonia Bydgoszcz (25 medali, w tym 7 złotych)
- Stal Gorzów Wielkopolski (24 medale, w tym 9 złotych)
- ROW Rybnik (23 medale, w tym 12 złotych)
PGE Ekstraliga – rozgrywki 2022
W tym roku zmagania ligowe rozpoczęły się 8 kwietnia, a zakończą 25 września. Wtedy zaplanowano bowiem finałowy mecz, który wyłoni nowego Drużynowego Mistrza Polski. Spotkania odbywają się zgodnie z nowymi zasadami, dzięki którym czeka na nas dużo wyścigów niż wcześniej. W tegorocznych rozgrywkach Ekstraligi, na które składa się aż 70 meczów, które zostaną rozegrane podczas 20 rund, udział bierze osiem drużyn:
- Unia Leszno
- Apator Toruń
- GKM Grudziądz
- Malesa Ostrów
- Stal Gorzów
- Sparta Wrocław
- Motor Lublin
- Włókniarz Częstochowa
Żużel to jeden z wielu sportów, który zasługuje na zdecydowanie większe zainteresowanie mediów. Nie brakuje bowiem wiernych fanów tej dyscypliny, dzięki którym każde spotkanie odbywa się przy pełnej widowni. Warto więc znać podstawowe informacje o speedwayu i szerzyć o nim wiedzę wśród swoich znajomych. W ten sposób możemy przyczynić się do wzrostu jego popularności na terenie całego kraju, a nie tylko największych ośrodków żużlowych w Polsce.
